บทความนี้ถูกแปลเป็นภาษา
Full Description
นิยามของการพิพากษาและหุก่มของมัน
﴿معنى القضاء وحكمه﴾
มุหัมมัด บิน อิบรอฮีม อัตตุวัยญิรีย์
แปลโดย : ยูซุฟ อบูบักรฺ
ผู้ตรวจทาน : อัสรัน นิยมเดชา
ที่มา : หนังสือมุคตะศ็อร อัลฟิกฮิล อิสลามีย์
الشيخ محمد بن إبراهيم التويجري
ترجمة: يوسف أبو بكر
مراجعة: عصران إبراهيم
ด้วยพระนามของอัลลอฮฺ ผู้ทรงเมตตา ปรานียิ่งเสมอ
นิยามของการพิพากษาและหุก่มของมัน
การพิพากษา หมายถึง การอธิบายแจกแจงและบังคับใช้บทบัญญัติศาสนา และตัดสินชี้ขาดข้อพิพาทต่างๆ
วิทยปัญญาของบทบัญญัติที่ให้มีการพิพากษา
อัลลอฮฺได้กำหนดบทบัญญัติให้มีการพิพากษาเพื่อปกป้องสิทธิประโยชน์ในด้านต่างๆ ดำรงไว้ซึ่งความยุติธรรม ปกป้องชีวิต ทรัพย์สิน และเกียรติยศ พระองค์อัลลอฮฺทรงสรรค์สร้างมวลมนุษยชาติ โดยที่บางส่วนมีความจำเป็นต้องปฏิสัมพันธ์กับอีกบางส่วน เช่น การซื้อขายแลกเปลี่ยน การประกอบอาชีพต่างๆ การแต่งงาน การหย่าร้าง การเช่า การให้ค่าเลี้ยงดู และเรื่องอื่นๆ ที่เป็นสิ่งจำเป็นในการดำเนินวิถีชีวิต ขณะเดียวกันได้วางทฤษฏีและเงื่อนไขที่มากำหนดกรอบในการอยู่ร่วมกันของมนุษย์ อันเป็นเหตุให้เกิดความยุติธรรมและความสันติสุข
แต่ทว่าบางครั้งเกิดการฝ่าฝืนขึ้นในเงื่อนไขและกฎเกณฑ์เหล่านั้น โดยอาจเกิดขึ้นด้วยความตั้งใจ หรือความไม่รู้ อันก่อให้เกิดอุปสรรคปัญหาและทำให้เกิดการพิพาทและมีความแตกแยกร้าวฉาน เป็นศัตรูอาฆาตเคียดแค้น จากสภาพดังกล่าวบางครั้งนำไปสู่การชิงปล้นทรัพย์สิน การทำร้ายชีวิต และทำลายข้าวของบ้านเรือน อัลลอฮฺผู้ทรงรอบรู้ในสิ่งที่เป็นประโยชน์ต่อปวงบ่าวของพระองค์ ได้กำหนดให้มีการพิพากษาด้วยกับบทบัญญัติของพระองค์เพื่อขจัดข้อพิพาทต่างๆ แก้ไขปัญหาอุปสรรค และพิพากษาสิ่งที่เกิดขึ้นระหว่างมนุษย์ด้วยความถูกต้องและยุติธรรม
อัลลอฮฺตะอะลาตรัสว่า
(ﭿ ﮀ ﮁ ﮂ ﮃ ﮄ ﮅ ﮆ ﮇ ﮈ ﮉ ﮊ ﮋ ﮌ ﮍ ﮎ ﮏ ﮐ ﮑ ﮒ ﮓ ﮔ ﮕ ﮖ ﮗ ﮘ ﮙ... ) [المائدة/48].
ความหมาย “และเราได้ประทานคัมภีร์ลงมายังเจ้าด้วยความสัจจริงในฐานะที่ยืนยันคัมภีร์ที่อยู่เบื้องหน้ามันและเป็นที่ควบคุมคัมภีร์ (เบื้องหน้า) นั้น ดังนั้น เจ้าจงตัดสินระหว่างพวกเขา ด้วยกับสิ่งที่อัลลอฮฺทรงประทานลงมาเถิด และจงอย่าปฏิบัติตามความใฝ่ต่ำของพวกเขาโดยเขาออกจากความจริงที่ได้มายังเจ้า” (อัลมาอิดะฮฺ / 48)
หุก่มหรือข้อตัดสินว่าด้วยการพิพากษา
การพิพากษาเป็นฟัรฎูกิฟายะฮฺ (เป็นหน้าที่จำเป็นสำหรับบุคคลเพียงกลุ่มหนึ่ง) นับเป็นความจำเป็นที่ผู้นำจะต้องแต่งตั้งผู้พิพากษาให้แก่ปวงชนหนึ่งคนหรือมากกว่านั้นในแต่ละแคว้นหรือหัวเมือง ตามความจำเป็นเหมาะสมเพื่อมาตัดสินข้อพิพาทโต้แย้ง กำหนดบทลงโทษ และตัดสินด้วยความถูกต้องและยุติธรรม มอบคืนสิทธิต่างๆ ให้ความเป็นธรรมแก่ผู้ที่ถูกอธรรม และพิจารณาถึงสิทธิและผลประโยชน์ด้านต่างๆ ของมวลมุสลิมและรวมถึงด้านอื่นๆ
เงื่อนไขของผู้พิพากษา
1. จำเป็นต่อผู้นำ ที่จะต้องคัดเลือกผู้ที่มาดำรงตำแหน่งผู้พิพากษาที่มีความรู้ทางด้านวิชาการ และมีความเคร่งครัดเป็นเลิศ กำชับให้เขามีความยำเกรงต่ออัลลอฮฺ และให้ดำรงตนบนความยุติธรรม
2. เงื่อนไขของผู้ที่จะดำรงตำแหน่งผู้พิพากษา คือต้องเป็นมุสลิม บุรุษเพศ บรรลุศาสนภาวะ มีสติสัมปชัญญะ มีความยุติธรรม โสตประสาทดี และเป็นเสรีชน
